Wady zgryzu u dzieci – jak powstają i jak się je leczy?

Wady zgryzu o dzieci to zaburzenia w czynnościach i funkcjonowaniu zębów. Jeśli nieprawidłowy układ zębów jest związany z nieprawidłową pozycją żuchwy, w rysach twarzy można zaobserwować asymetrię i cofnięcie albo wysunięcie brody. Wady mogą zaburzać wykonywanie codziennych czynności jak jedzenie, mówienie, spanie. Według statystyk około 50% dzieci w wieku szkolnym ma różne rodzaje wad zgryzu. Współcześnie stosowane metody leczenia wad zgryzu umożliwiają na całkowite wyeliminowanie niemal każdej wady zgryzu.

Przyczyny wad zgryzu

Wady zgryzu u dzieci można podzielić na:

• wrodzone,
• nabyte.

Przyczyną wad wrodzonych są czynniki genetyczne albo różne bodźce działające z zewnątrz w pierwszych miesiącach życia płodowego, takie niekorzystne działanie mogą mieć niektóre leki albo witaminy. Wady nabyte mogą pojawić się w każdym okresie rozwoju zębów i zgryzu, ale najbardziej narażony jest na to organizm małego dziecka. Wady zgryzu u małych dzieci są zazwyczaj wywołane takimi czynnikami zewnętrznymi jak niewłaściwa pozycja dziecka podczas snu i karmienia. Każdy ortodonta wskazuje również na negatywne skutki korzystania ze smoczka po pierwszym roku życia, po zakończeniu okresu karmienia. Leczenie wad zgryzu jest również konieczne często u dzieci, które mają nieprawidłowy układ języka podczas połykania i wymowy. Zgrzytanie zębami, nawykowe obgryzanie różnych przedmiotów oraz spanie z otwartymi ustami także może powodować wady zgryzu.

Leczenie wad zgryzu

Ortodonta może przeprowadzić leczenie wad zgryzu również u osób dorosłych, zdarza się to również w podeszłym wieku, kiedy dobierane są protezy i występuje konieczność skorygowania nieprawidłowego zgryzu. Pierwsza wizyta u ortodonty powinna być przeprowadzona profilaktycznie u wszystkich dzieci po wyrośnięciu mlecznych zębów. Przed rozpoczęciem leczenia wad zgryzu trzeba pamiętać u wyleczeniu wszystkich ubytków i zlikwidowaniu stanów zapalnych w jamie ustnej. Ortodonta przeprowadza leczenie wad zgryzu przy pomocy dwóch rodzajów aparatów ruchomego bądź stałego.

Z aparatów ruchomych korzystają zazwyczaj dzieci, które nie mają jeszcze wszystkich stałych zębów, ortodonta zaleca noszenie takich aparatów około 12 godzin dziennie od 1,5 do 2 lat. Korygują one wady w niewielkim stopniu, ale ich zaletą jest to, że można je zdjąć na czas jedzenia. Leczenie wad zgryzu za pomocą aparatów stałych umożliwia skorygowanie zarówno mniejszych, jak i poważnych wad, nawet tych, które obejmują całą szczękę. Noszenie aparatu stałego związane jest z utrudnioną higieną jamy ustnej, ale taki aparat zapewnia skuteczność leczenia, po mniej więcej dwóch latach zęby są ułożone w prawidłowej pozycji. Najlepszym rozwiązaniem jest, kiedy całe leczenie wad zgryzu aparatem korygującym prowadzi ten sam ortodonta.

Profilaktyka w leczeniu wad zgryzu

Należy pamiętać, że leczenie wad zgryzu jest dużo łatwiejsze u dzieci niż osób dorosłych. Każde dziecko powinno przynajmniej raz udać się na profilaktyczną wizytę u ortodonty, nawet kiedy nie występują widoczne nieprawidłowe ustawienia zębów.